رعایت بهداشت دهان و دندان، مسواک زدن صحیح و استفاده اصولی از نخ دندان از مهمترین عوامل برای حفظ سلامت دهان و دندان، و جلوگیری از ایجاد جرم روی دندان هاست. اگر موارد بالا به خوبی رعایت نشود، ممکن است جرم و رسوبات غذا روی دندان ها به خوبی پاک نشوند. و در طولانی مدت تبدیل به رسوبات زرد و یا قهوه ای رنگی بشود که با مسواک قابل برداشتن نیست. این رسوبات یا اصطلاحا جرم دندان، باعث ایجاد رنگ بد و ظاهر ناخوشایند، بوی بد دهان و حتی پوسیدگی و آسیب به دندان ها و لثه ها می شوند. علاوه بر اینها بزاق دهان حاوی املاحی است که منجر به تشدید و تثبیت شدن جرم و رسوبات روی دندان ها می شود. استفاده از نوشیدنی های گازدار و الکلی، و مصرف دخانیات از دیگر عواملیست که موجب افزایش جرم روی دندان ها می شود.
به فرایندی که در آن دندانپزشک با استفاده از ابزار مناسب، پلاکهای داخل دندان و اطراف لثهها را میتراشد و از بین میبرد، جرم گیری و یا بروساژ می گویند.
انواع روش های جرم گیری
زمانی که برای جرم گیری به دندانپزشکی مراجعه می کنید، دندانپزشک در ابتدا به معاینه دندان های شما می پردازد، و میزان جرم دندان ها و … را بررسی می کند. سپس ناحیه مورد نظر را با کرم بی حسی، بی حس می کند.
سپس دندانپزشک با ابزارهای مناسب مثل قلم جرم گیری، قلم اولتراسونیک و … دندانها را از رسوبات و جرم پاک می کند. جرم گیری در زمان کوتاهی انجام می شود و نسبت به دیگر خدمات دندانپزشکی هزینه کمتری دارد.
اگر میزان جرم زیاد باشد، ممکن است دندانپزشک شما، برای جلوگیری از آسیب، و حساس شدن دندان و لثه، بخشی از فرایند جرم گیری را به جلسه بعدی موکول کند. معمولا بین جلسات یک الی دو هفته فاصله خواهد بود.
جرم گیری دندان چه مزایایی دارد؟
- زیبایی دهان و دندان
- از بین رفتن بوی بد دهان
- پیشگیری از پوسیدگی
- سلامت قلب و عروق
جرم گیری اصولی دندان ها باعث زیباتر شدن ظاهر دندانها می شود. از طرفی تجمع جرم و رسوبات در دندان ها باعث ایجاد بوی بد دهان می شود، با جرم گیری به موقع می توان از ایجاد این بوی بد جلوگیری کرد. باقی ماندن جرم و رسوبات روی شیار دندان ها و در فواصل بین آن ها، در طولانی مدت باعث پوسیدگی دندان ها و آسیب به لثه ها می شود. جرم گیری به موقع احتمال پوسیدگی دندان و آسیب لثه را کاهش می دهد.
یکی از عواملی که سلامت قلب و و عروق در گرو آن است، سلامتی و بهداشت دهان و دندان است. به طوری که جرم و رسوب دندان می تواند باعث ایجاد مشکلات قلب و عروق شود. بنابراین افرادی که دارای سابقه بیماری های قلب و عروق هستند، باید بیش از سایر افراد به سلامتی دهان و دندان و علی الخصوص جرم گیری به موقع و اصولی اهمیت بدهند.
جرم گیری چه عوارضی دارد؟
جرم گیری دندان به خودی خود ضرری ندارد، مگر در شرایط خاص که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم:
حساس شدن دندانها
در عمل جرم گیری، جرم و رسوبات از روی دندانها تراشیده می شوند، این عمل ممکن است باعث حساس شدن دندانها شود. که این حساسیت معمولا ظرف ۱۵ تا ۲۰ روز برطرف می شود.
خونریزی
در صورتی که لثه های بیمار ضعیف باشند ممکن است در حین عمل جرم گیری و یا بعد از آن، لثه دچار خونریزی شود.
عفونت
در برخی افراد وجود برخی بیماری های زمینه ای لثه می تواند منجر به عفونت شود. بنابراین بهتر است که پیش از شروع کار، دندانپزشک خود را در جریان کلیه مشکلات و سوابق بیماری های خود بگذارید تا دندانپزشک شما بتواند بهترین تصمیم را برای شما بگیرد.
آسیب به لثه و اعصاب لثه
اگر بیمار لثه های ضعیف و حساسی داشته باشد، و دندانپزشک مهارت کافی نداشته باشد، احتمال آسیب به بافت لثه، و ورم لثه ها وجود دارد.
از طرف دیگر اگر دندان پزشک ناشی و بی تجربه باشد، و یا از ابزارهای نامناسبی استفاده کند، ممکن است به اعصاب لثه های شما آسیب برسد. در غیر این صورت احتمال آسیب به اعصاب لثه تقریبا صفر است.
علاوه بر اینها در موارد بسیار نادر، جرم گیری ممکن است منجر به آسیب دیدن خود دندان و یا روکش دندان شود. این مشکل معمولا به دلیل حساس و ضعیف بودن خود دندان و یا نامناسب بودن ابزار دندانپزشک رخ می دهد.
در هر حال دندانپزشک بعد از معاینه اولیه و پیش از شروع کار، درباره اتفاقات احتمالی که با توجه به جنس دندان و لثه شما، و شرایط کلی سلامتی دهان و دندان شما ممکن است رخ دهد را برای شما توضیح می دهد.
بعد از جرم گیری دندانها باید چه کار کنیم؟
پس از عمل جرم گیری قطعا دندانپزشک شما و یا دستیار او، توصیه های مراقبتی لازم را برای شما توضیح خواهند داد. اما به طور کلی بهتر است که پس از عمل جرم گیری تا چند هفته از دندان ها نسبت به قبل بیشتر مراقبت کنید. حداقل ۲ بار در روز مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید. از خوردن خوراکی های خیلی ترش و یا خیلی شیرین پرهیز نمایید. از مصرف نوشیدنی های گازدار، نوشیدنی های الکلی و از استعمال دخانیات خودداری نمایید. مواد غذایی را با دمای مناسب مصرف کنید و از مصرف خوردنی های خیلی گرم و یا خیلی سرد بپرهیزید. در صورتی که احساس درد می کنید، با مشورت دندانپزشک، از مسکن استفاده کنید.
کلام آخر
جرم گیری دندان ها از خدماتیست که هم جنبه پیشگیری و هم جنبه درمانی دارد. همانطور که در این مقاله خواندیم، این عمل به خودی خود ضرری برای دندان و دهان ندارد. و در واقع مزایای آن خیلی از عوارضش بیشتر است. با انتخاب دندانپزشک متخصص و حرفه ای، که به استفاده صحیح از ابزارها مسلط باشد، می توان عوارض جرم گیری را تا حد خوبی کاهش داد. علاوه بر اینها با ارائه شرح حال صحیح و کامل به دندانپزشک، به او کمک می کنید تا بتواند بهترین ابزار و بهترین شیوه را برای جرم گیری دندان های شما انتخاب کند.
سوالات متداول:
آیا جرم گیری دندان درد دارد؟
عمل جرم گیری دندان با درد خفیفی همراه است. در صورتی که مراجعه کننده دندان و لثه بسیار حساسی داشته باشد و یا دندانپزشک مهارت کافی نداشته باشد و یا از ابزار نامناسبی استفاده کند و باعث آسیب رساندن به دندان و لثه مراجعه کننده بشود، ممکن است فرد درد بیشتری را احساس کند، که با استفاده از همان بی حسی موضعی اولیه برطرف می شود. و یا بعد از اتمام عمل جرم گیری با مصرف مسکن می توان درد را تسکین داد.
آیا استفاده از خمیردندان های ضد جرم مفید است؟
باید در نظر داشته باشیم که جرم و رسوبات دندان با مسواک و خمیردندان از بین نمی رود. این خمیر دندان ها در واقع فقط با از بین بردن لک های روی دندان ظاهر زیبایی به دندان ها می دهند. ضمن اینکه این خمیر دندان ها با داشتن مقدار زیادی مواد ساینده باعث ایجاد خراش های ریز غیر قابل مشاهده روی دندان می شوند. خود این خراش ها بهترین محل برای تجمع باکتری و تشکیل جرم هستند.
چند وقت یک بار باید جرم گیری انجام شود؟
به طور معمول افراد باید هر ۶ ماه یک بار برای معاینه کلی دهان و دندان به دندانپزشکی مراجعه کنند. در هر بار مراجعه، دندانپزشک با بررسی و معاینه دقیق دندان های شما، تشخیص می دهد که آیا احتیاج به جرم گیری دارید یا خیر.
