در طی سال های زیادی روکش های دندانی راه حلی برای بازگرداندن ظاهر و عملکرد دندان آسیب دیده بوده اند. این روکش های دندانی به ترمیم دندان ها و بهبود لبخند افراد کمک می کنند. وقتی دندانپزشک به شما می گوید که به روکش دندان نیاز دارید، ممکن است یک سوال به ذهن شما خطور کند: چه نوع روکش دندانی برای من مناسب است؟ این راهنمای مختصر به شما کمک می کند تا بدانید که انواع روکش دندان چیست و مزیت و معایب هر کدام چه هستند؟
در این مقاله ابتدا أنواع روکش های دندان را بررسی می کنیم و در آخر در مورد روش پیشنهادی دکتر طائریان صحبت می کنیم.
پیش از شروع، آیا واقعاً به روکش دندان نیاز دارید؟
قبل از بررسی انواع مختلف روکش دندان و هزینه آن، چگونه می توانید مطمئن شوید که آیا به روکش، اینله، آنله یا فقط ترمیم مستقیم نیاز دارید؟
خوب، پس از معاینه کامل در اولین ویزیت مطب، دندانپزشک شما مورد خاص شما را ارزیابی می کند و شما را در مورد درمان های احتمالی راهنمایی می کند. به طور کلی، برخی از شایع ترین مواردی که به روکش دندان نیاز دارد موارد زیر است:
- دندان ضعیف شده پس از پوسیدگی یا حفره شدید
- برای پوشاندن ایمپلنت
- برای جایگزینی پر کردن حفره های بزرگ
- یک دندان طبیعی که آسیب دیده یا ترک خورده است
- دندانی که تحت درمان کانال ریشه قرار گرفته است
- برای تراز کردن دندان ارتفاع دندان ها
- برای داشتن لبخندی زیباتر با صاف کردن اندازه، شکل و رنگ دندان ها
مراحل روکش دندان چیست ؟
در بیشتر موارد، اگر به روکش نیاز دارید ، آماده باشید تا چند بار به دندانپزشک خود مراجعه کنید. این کاری نیست که یک دندانپزشک فقط در یک نوبت بتواند برایتان انجام دهد، مگر اینکه صاحب دستگاه مخصوص باشد که چندان معمول نیست.
این روند ممکن است برای هر نوع روکش دندان نیز متفاوت باشد. به طور کلی، روکش دندان شامل مراحل زیر است:
دندانپزشک دندان شما را آماده می کند، گاهی اینکار نیاز به برداشتن پوسیدگی، درمان ریشه یا هر دو باشد. او یک قالب می گیرد تا روکش دقیقاً با شکل دندان شما مطابقت داشته باشد. یک ترمیم موقت برای محافظت از دندان تا زمانی که روکش آماده شود برایتان در نظر می گیرد، پس از حدود یک هفته روکش دندان شما آماده می شود. در این مدت قبل از آماده شدن روکش دندان باید مراقب کلاهک موقت باشید و از خوردن غذاهای سفت یا چسبنده برای جلوگیری از ترک خوردن آن اجتناب کنید.
أنواع روکش دندان چیست ؟ بررسی ۵ نوع اصلی
زمانی که به روکش نیاز دارید، بلافاصله به فکر انواع روکش‌های دندان و هزینه آن میافتید. امروزه انواع مختلفی از روکش ها وجود دارد که بسته به مواد، هزینه، روش ها و نیاز بیماران متفاوت است. انواع اصلی روکش های مورد استفاده در دندانپزشکی را در ادامه معرفی می کنیم.
روکش دندان فلزی چیست ؟
تاج فلزی معمولاً از آلیاژهای طلا یا آلیاژهای فلز پایه مانند کروم یا نیکل ساخته می شود. این روکش ها دارای استحکام بسیار خوبی هستند، ولی دندانپزشکان برای استفاده از آن دست به تغییر ساختار دندان می زدند و دندان اصل را تراش می دادند تا بتوانند این روکش را سوار کنند. همچنین به دلیل سخت بودن جنس مواد، لاجرم دندان های رو به رویی نیز ساییده می شوند. به دلیل عدم زیبایی، روکش‌های فلزی امروزه معمولاً در دندانپزشکی استفاده نمی‌شوند، به جای آن، روکش‌های چینی ذوب شده با روکش‌های فلزی (زیرکونیا) – یا گاهی اوقات تاج‌های سرامیکی – ترجیح داده می‌شوند.
مزیت روکش دندان فلزی چیست :
- آنها قوی و بسیار مقاوم هستند
- اگر به درستی از آنها مراقبت شود مدت طولانی دوام می آورند.
- آنها به آرامی فرسوده می شوند، درست مانند مینای دندان طبیعی.
- آنها برای ترمیم های خلفی (دندان های پشتی) به ویژه دندان های آسیاب دوم مناسب هستند.
معایب روکش دندان فلزی چیست :
- ظاهری ناخوش آیند: بدیهی است که این نوع روکش ها مانند یک دندان طبیعی به نظر نمی رسند.
- ایجاد حساسیت: روکش های آلیاژ طلا می توانند بر برخی افراد آزار دهنده باشد و عوارض جانبی مانند واکنش های آلرژیک یا تورم ایجاد کنند.
- نیازمند تراش کامل دندان (قسمت عمده مینا) است.
روکش دندان سرامیکی چیست؟
این روکش های دندانی دارای یک هسته داخلی سخت هستند. روکش های دندانی سرامیکی فشرده جایگزین آستر فلزی می شوند که در فرآیند ساخت روکش تمام سرامیکی استفاده می شود. آنها همچنین ماندگاری بیشتری نسبت به تاج های تمام چینی دارند.این نوع روکش های دندان بهترین تطابق رنگ طبیعی را در مقایسه با هر نوع روکش دیگری ارائه می دهند. همچنین اگر به فلز حساسیت دارید، انتخاب خوبی هستند. آنها همچنین می توانند دندان های روبروی خود در دهان را کمی بیشتر از روکش های فلزی یا رزین فرسایش دهند. روکش های تمام سرامیکی انتخاب خوبی برای دندان های جلو هستند.
مزیت روکش دندان سرامیکی چیست :
- روکش های سرامیکی بهترین و طبیعی ترین ظاهر را در میان روکش ها دارند. آنها از نظر شکل، اندازه و رنگ با دندان های اطراف شما شباهت دارند.
- بهترین گزینه برای ترمیم دندان های جلویی.
- آنها زیست سازگار هستند، به این معنی که هیچ فلزی برای آن استفاده نمی شود، بنابراین آنها بدون سم هستند.
نمونه کیس روکش سرامیک درمانی توسط دکتر آرش طائریان
معایب روکش دندانی سرامیکی چیست :
- آنها به اندازه روکش های فلزی قوی نیستند. روکش های سرامیکی می توانند برای مدت طولانی دوام بیاورند، اما باید به خوبی از آنها مراقبت کرد.
- بیمارانی که از دندان قروچه می کنند باید از روکش های دیگری استفاده کنند.
- روکش دندان سرامیکی گرانتر از روکش های فلزی هستند.
روکش دندانی PFM چیست ؟
PFM روکش های فلزی با لایه ای از چینی ذوب شده روی فلز هستند. این باعث می شود که آنها تقریباً به اندازه روکش های تمام فلزی بادوام باشند اما زیبایی و جلوه بهتری نسبت به آنها دارند.
تاج های PFM برای مدت طولانی محبوب ترین روکش در دندانپزشکی بودند. امروزه نیز از آن ها استفاده می شود، اما امروزه روکش های سرامیکی به ویژه برای ترمیم دندان های جلویی ترجیح داده می شوند.
روکش های PFM نسبت به روکش های تمام سرامیکی مقرون به صرفه تر هستند. ولی خط فلزی دارند که مشخص می شود و جلوه ی زیبایی به دندان نمی دهد. در ضمن در این روش دور تا دور دندان تراش می خورد و قسمت زیادی از دندان اصلی از بین می رود. به صورت کلی امروزه روکش فول متال یا همان تمام فلزی و PFM روش های محبوبی نیستند.
مزیت روکش دندان فلزی سرامیکی چیست :
- آنها زیبایی و دوام را در کنارهم دارند.
- پر کاربرد است و بیش از ۵۰ سال است که از این نوع روکش استفاده می شود.
- اکثر بیماران از این نوع روکش رضایت دارند.
- قیمت پایین تری نسبت به روکش های سرامیکی دارد.
معایب روکش فلزی سرامیکی چیست:
- فلز موجود در این تاج ها ممکن است باعث ایجاد خط خاکستری در خط لثه شود.
- ممکن است ظاهر زیبایی ۱۰۰ درصدی را که همه روکش های سرامیکی ارائه می دهند، نداشته باشد.
- برای افرادی که دندان های خود را به هم فشار می دهند، این نوع روکش ممکن است راحت تر در برابر دندان های دیگر فرسوده شود.
روکش دندان زیرکونیا چیست ؟
زیرکونیوم یک ماده نسبتاً جدید است که استحکام فلز را با زیبایی روکش های سرامیکی ترکیب می کند. روکش های زیرکونیایی در حال حاضر به مجبوب ترین روکش های دندانی تبدیل شده اند.
زیرکونیا ماده جدیدتری برای درمان های ترمیمی دندان است. این یک نوع سرامیک – یا به عبارت دقیق‌تر، اکسید زیرکونیوم – است که از چینی و برخی آلیاژهای فلزی قوی‌تر درست شده است و پس از ساییدگی که در طول زمان اتفاق می‌افتد، لبه‌های تیز کمتری خواهد داشت. روکش های زیرکونیایی نسبت به همتایان چینی خود آسیب کمتری به دندان های مقابل وارد می کنند اما به طور کلی این روش درمان را پیشنهاد نمی کنیم چراکه در این روش قبل از نصب روکش، دندان ها تراش می خورند و مینای دندان از بین می رود. در نظر داشته باشید در بسیاری از موارد روکش زیرکونیا را به عنوان روکش سرامیکی استفاده می کنند اما زیرکونیا از جنس سرامیک نیست و در واقع نوعی فلز سفید رنگ است.
مزیت روکش های دندانی زیر کونیا چیست :
- آنها بسیار زیبا و طبیعی هستند.
- آنها قوی و ماندگار هستند وامکان خرد شدن یا شکستن کمتری دارند.
- این فرآیند می تواند زمان کمتری داشته باشد زیرا زیرکونیا را می توان در همان مطب دندانپزشکی برش داد و نیازی به فرستادن آنها به آزمایشگاه دندانپزشکی نیست.
- احتمال فرسودگی این نوع روکش ها کم تر است.
- آنها زیست سازگار هستند و مانند روکش های بدون فلز دیگر ، واکنش های آلرژیک ایجاد نمی کنند.
روکش های لیتیوم دی سیلیکات
جدیدترین نوع روکش در دندانپزشکی امروزه به صورت عامیانه با نام E-Max شناخته می شود. این یک نوع روکش تمام سرامیکی است که از لیتیوم دی سیلیکات (که سبک و نازک نیز می باشد) ساخته شده است. همچنین تاج ها از یک بلوک با همین مواد ساخته شده اند که آن را به یک تاج با استحکام بالا تبدیل می کند. لیتیوم دی سیلیکات به دلیل استحکام بسیار بالا و زیبایی به عنوان یک ماده روکش ترمیمی بسیار مناسب استفاده می شوند. روکش های E-max کمی شفاف هستند و از این رو به بهترین شکل با رنگ دندان شما مطابقت دارند. این خاصیت آن را به گزینه ای محبوب برای ترمیم تاج به خصوص در دندان های جلویی تبدیل کرده است. مزیتی که این نوع روکش به نسبت تمامی روکش ها دارد این است که در اصل این روش حالت ترمیمی دارد و ما تا جایی که بتوانیم ساختار مینای دندان را تغییر نمی دهیم.
برخلاف PFM فلز ذوب شده با چینی،در روکش های Emax هیچ فلزی زیر سرامیک قرار ندارد. در روکش های چینی، فلز با یک لایه نازک چینی پوشانده می شود که منجر به ایجاد یک خط خاکستری از فلز زیرین در خطوط لثه می شود و این باعث میشود که طبیعی به نظر نرسد.
پروتزهای مبتنی بر ایمکس کاملا طبیعی و مانند دندان های طبیعی شما به نظر می رسند. در مقایسه با روکش های سرامیکی زیرکونیا، روکش های max دوام بیشتری دارند و به راحتی خرد نمی شوند. در واقع احتمال ترک خوردن یا شکستگی آنها کمتر است.
یکی از مزایای روکش های ایمکس این است که می توان آنها را به راحتی توسط فرز CAD-CAM ساخت. فرز CAD-CAM روشی است که توسط دندانپزشکان برای دادن شکل و اندازه کامل به روکش ها که با دندان های طبیعی بیمار مطابقت دارد استفاده می کنند. در این تکنیک قالب دیجیتالی از دندان ها ایجاد می شود و سپس آن قالب به نرم افزار CAD-CAM وارد می شود. سپس یک تاج دندان سفارشی ایجاد می شود.
برای سلامت دهان و دندان بهتر، داشتن ساختار طبیعی دندان ها بسیار مهم است. روکش های ایمکس در برابر ترک خوردگی مقاوم هستند و می توان لایه های بسیار نازکی ایجاد کرد که به حفظ بیشتر دندان اصلی کمک می کند. در طول آماده سازی، دندانپزشکان نیازی به حذف ساختار طبیعی دندان ندارند، که منجر به استحکام بیشتر دندان می شود. روکش هایی که توسط دکتر طائریان استفاده می شوند از کمپانی Ivocolar هستند و کیفیت بسیار بالایی دارند.
مزیت روکش دندان لیتیوم دی سیلیکات چیست :
- زیبای و ظرافت بسیار زیاد، این روکش ها ظاهر مناسبی به لبخند شما می دهد.
- این روکش ها بادوام و بسیار قوی هستند.
- این روکش ها انتخابی عالی برای دندان های جلو و عقب هستند.
معایب لیتیوم دی سیلیکات چیست :
- این روکش ها قیمت بالاتری از سایر روکش ها دارد.
- برخی از متخصصان دندانپزشکی در استفاده از لیتیوم دی سیلیکات برای دندان‌های خلفی، به‌ویژه هنگام انجام چندین یونیت، خرابی‌هایی را گزارش کرده‌اند.
سوالات متداول :
به طور خلاصه، هنگام انتخاب روکش دندان باید به چه نکاتی توجه کنیم؟
روکش دندان یک درمان ترمیمی طولانی مدت است. این بدان معناست که شما برای سال های زیادی یک روکش در دهان خود خواهید داشت. مطمئناً می خواهید آن را به حرفه ای ترین و ماهرانه ترین روش انجام دهید.
بنابراین، در صورت امکان، هنگام در نظر گرفتن انواع روکش دندان و هزینه، سعی کنید بدون آنالیز گزینه های خود مستقیماً به سراغ کم هزینه ترین دندانپزشکی نروید. قبل از تصمیم گیری همه عوامل را بسنجید.
شاید بهتر باشد کمی بیشتر هزینه کنید و مطمئن باشید که نتایج خوب و طولانی مدت خواهد بود. انتخاب تنها گزینه های ارزان ممکن است منجر به درمان های با کیفیت پایین شود که به نوبه خود به معنای پول بیشتر، زمان بیشتر و ناراحتی بیشتر در آینده خواهد بود.
انواع روکش های دندان چیست؟
روکش های دندان انواع مختلفی دارند. روکش های طلا بسیار بادوام و مستحکم هستند و به همین دلیل در ترمیم دندان های پشتی از آن ها استفاده می شود. روکش های تمام سرامیکی به دلیل ظاهر طبیعی و ترکیب بدون فلز پرکاربردترین نوع روکش ها هستند. روکش های فلزی- سرامیکی هزینه کمتری دارد. آنها شبیه دندان های طبیعی هستند، اگرچه ترکیب فلزی ممکن است باعث ایجاد خط لثه خاکستری روی تاج شود. روکش زیرکونیا از نوع جدیدی از مواد ساخته شده است که زیبایی و استحکام عالی را ارائه می دهد. روکش ایمکس از نظر استحکام، ظاهر و قیمت مشابه روکش های زیرکونیا هستند.
چه موادی در روکش های دندان استفاده می شود؟
انواع مختلفی از مواد در روکش دندان استفاده می شود. متداول ترین مواد مورد استفاده روکش سرامیکی، روکش فلزی- سرامیکی، طلا و ماده جدیدی به نام زیرکونیوم است. همه آنها از نظر قیمت متفاوت هستند و اهداف و بودجه های متفاوتی دارند.
مراقبت پس از روکش دندان چیست ؟
روکش دندان یک ترمیم طولانی مدت است که راه حلی برای بسیاری از مشکلات دندانی مانند پوسیدگی دندان، شکستگی دندان، حساسیت، عفونت و غیره ارائه می دهد. پس از دریافت روکش دندان، باید به خوبی از آن مراقبت کنید و به طور منظم آن را چک کنید. حواستان به مشکلاتی مانند ایجاد حفره در زیر تاج، بریدگی یا شکستگی تاج یا احساس ناراحتی شدید در آن ناحیه باشد. اگر این مشکلات یا هر گونه واکنش آلرژیک را دارید، باید فوراً با دندانپزشک خود در میان بگذارید.
