آیا تا به حال برای شما پیش آمده است که بدون داشتن درد و یا مشکل خاصی، صرفا برای یک معاینه کلی به دندانپزشک مراجعه کنید و دندانپزشک برای شما عصب کشی یا درمان ریشه را پیشنهاد بدهد یا به شما بگوید که بهتر است دندان خود را بکشید؟ اگر جواب شما به این سوال «بله» است، به شما پیشنهاد می کنیم که مقاله نکروز دندان را تا انتها بخوانید.
نکروز چیست؟
نکروز یا Necrosis به معنای بافت مردگیست. به مجموعهای از سلولها و بافتهای مرده در یک نقطه از بدن، که معمولا به دلیل عفونت باکتریایی ایجاد میشود، نکروز میگویند.
نکروز دندان چیست؟
به طور کلی دندان از سه لایه تشکیل شده است. این لایه ها به ترتیب از بیرون به داخل عبارتند از مینا، عاج و پالپ. پالپ دندان حاوی رگهای خونی، عصب ها و بافت های همبند میباشد. در واقع پالپ تنها بخش زنده دندان است. اگر عصبهای پالپ، مرده و یا در حال مرگ باشند، گفته میشود دندان غیر زنده یا نکروز است. دندانی که نکروز شده است، گردش خون در آن انجام نمیشود.
در این شرایط، دندانپزشک عصب کشی و یا کشیدن دندان را به شما توصیه میکند.
پالپیت چیست؟
به طور کلی اگر باکتریها وارد پالپ دندان شوند می توانند باعث التهاب شوند. به این التهاب پالپیت (pulpitis) میگویند. دندانها به صورت خود به خودی توانایی بهبود پالپیت را تا حدی دارند، اما در صورتی که پالپیت درمان نشود و ادامه دار شود، منجر به نکروز خواهد شد.
انواع پالپیت دندان:
- پالپیت سطحی یا برگشت پذیر: در این شرایط ریشه هنوز کاملا درگیر عفونت و التهاب نشده، دندان به سرما حساس است. اما با درمان به موقع می توان دندان را بهبود داد.
- پالپیت عمیق یا برگشت ناپذیر: التهاب و عفونت پیشرفت کرده و به ریشه رسیده است، و دندان هم به سرما و هم به گرما حساس است.
علائم نکروز دندان چیست؟
موارد زیر می توانند نشان نکروز دندان باشند، اما به طور کلی وجود هیچ کدام از این علائم نمیتواند به طور قطعی تعیین کننده نکروز دندان باشد. و تشخیص نهایی این مساله به وسیله پزشک انجام میشود.
- درد بسیار شدید
- آبسه
- جوش روی لثه
- بوی بد دهان
- تورم
- طعم بد دهان
- تغییر رنگ دندان
چه عواملی باعث نکروز دندان میشوند؟
پوسیدگی دندان:
اصلی ترین عامل نکروز دندان، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. اگر میکروب ها مدت زیادی روی دندان باقی بمانند، حتی اگر دردی احساس نکنیم، ممکن است دندان ما دچار پوسیدگی جدی و در نهایت نکروز شود.
حفره ها و ترک ها:
باکتری ها می توانند با تجمع در حفره ها و ترک ها، باعث ایجاد نکروز شوند.
مینای فرسوده و یا آسیب دیده:
اگر مینای دندان در شرایط نامناسبی باشد، باکتری ها میتوانند به پالپ دندان نفوذ کنند و باعث ایجاد پالپیت و نکروز شوند.
تروما یا آسیب ناگهانی به دندان:
ضربه یا آسیب ناگهانی به دندان ممکن است باعث پاره شدن رگ های خونی و یا از بین رفتن عصب های دندان شود. برای همین بهتر است پس از هر ضربه محکمی که به دندان وارد میشود، برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنیم، زیرا تشخیص از بین رفتن عصب دندان فقط به وسیله معاینه تخصصی توسط دندانپزشک امکان پذیر است.
مطالعه مقالات بیشتر: انواع روکش دندان چیست؟ + بررسی 5 نوع اصلی
چرا اغلب اوقات نکروز دندان بدون درد است؟
گاهی وقت ها پوسیدگی انقدر سریع پیشرفت میکند که بدن فرصت هشدار درد را ندارد. گاهی اوقات نیز بدن به صورت اتوماتیک، با ترشح هورمون های ضد درد مانع از احساس درد می شود. به همین دلیل است که بهتر است به صورت دوره ای و یا بعد از هر آسیب یا ضربه به دندانپزشک مراجعه کنیم. زیا ممکن است دندان ما دچار مشکلی مانند نکروز شده باشد، که فقط با معاینه پزشک قابل تشخیص است.
راهکار پیشگیری از نکروز دندان چیست؟
از آنجایی که مهمترین دلیل نکروز دندان، عفونت باکتریایی است، رعایت بهداشت دهان و دندان اصلی ترین راهکار برای جلوگیری از نکروز دندان است. مسواک زدن صحیح و در دفعات کافی در شبانه روز، و استفاده از نخ دندان می تواند تا حد بسیار خوبی از نکروز دندان جلوگیری کند.
سعی کنید رژیم غذایی سالمی داشته باشید و از مصرف زیاد مواد قندی بپرهیزید. زیاد آب بنوشید. نوشیدن آب علاوه بر اینکه به حفظ سلامتی شما کمک می کند باعث پاک شدن مواد باقیمانده از غذاها، از روی دندان های شما می شود. استفاده از دهانشویه، مراقبت از دندان ها در برابر ضربه و آسیب و مراجعه منظم و دوره ای به دندانپزشک از دیگر عواملی هستند که می توانند از بروز نکروز دندان جلوگیری کنند.
برای نکروز دندان چه درمانی وجود دارد؟
- کشیدن دندان
- عصب کشی یا درمان ریشه
اگر دندان شما دچار نکروز شده باشد، دندانپزشک یکی از این شیوه ها را برای شما انتخاب می کند: درمان ریشه و یا کشیدن دندان. کشیدن دندان نسبت به عصب کشی راهکار ساده تر و ارزان تری است. بعد از آن می توانید برای پر کردن جای خالی دندان خود، ایمپلنت کاشت کنید. از طرف دیگر در عصب کشی دندان طبیعی شما حفظ می شود.
هر دوی این روش ها می تواند درمان مناسبی برای شما باشد. در هر صورت دندانپزشک با معاینه دقیق و با بررسی شرایط شما درمانی که برایتان مناسب تر است را تجویز خواهد کرد.
کلام آخر
رسیدگی به دندانی که دچار نکروز شده بسیار مهم است، زیرا نکروز دندان به سریعا پیشرفت می کند و پوسیدگی گسترش پیدا می کند و ممکن است دندانهای دیگر هم در مدت زمان کوتاهی دچار نکروز شوند. علاوه بر از بین رفتن ریشه دندان، ممکن است، عفونت باکتریایی به استخوان فک شما نیز سرایت کند. به همین دلیل است که دندان پزشکان توصیه می کنند، حتی در صورتی که احساس درد نمیکنیم، و یا مشکل خاصی نداریم، به طور دوره ای و هر ۶ ماه یک بار برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنیم. بنابراین بهتر است دندانپزشکی را انتخاب کنید که در معاینه صبور و دقیق باشد، و بتواند در زمان درست، بهترین درمان را برای شما تجویز کند.
اینستاگرام دکتر طائریان: @Dr.Taerian
